Numer 11Pismo sponsoruje Senat RP
11 listopada - Święto Niepodległości Polski
LISTOPADOWA ROCZNICA
Znakomity polski historyk Stefan Kieniewicz napisał: "Polskie dzieje porozbiorowe są historią ze szczęśliwym zakończeniem". W ten sposób podsumował toczone przez ponad wiek dyskusje nad przyczynami upadku państwa polskiego i drogami wiodącymi do odzyskania niepodległości. Polacy nigdy nie pogodzili się z utratą państwowości. Dwa lata po trzecim rozbiorze Józef Wybicki wskazał, jak żyć bez państwa i jak je na powrót wywalczyć. Zamknął to słowami: "Jeszcze Polska nie umarła, póki my żyjemy". Dla jednych droga do niepodległości wiodła poprzez walkę zbrojną. Wystarczy wymienić powstanie kościuszkowskie, epopeję napoleońską, powstanie listopadowe, styczniowe czy rewolucję 1905-1907 roku. Czyny zbrojne nie przyniosły ani trwałych sukcesów, ani definitywnego uregulowania sprawy polskiej tak, jak wyobrażali sobie ci, co powstania wywoływali. Polskie zrywy zbrojne były manifestacją Polaków wobec krzywdy rozbiorowej, zaświadczały, że sprawa polska wymaga uregulowania. Powstania ściągnęły na społeczeństwo wiele cierpień, nieszczęść, zniszczeń. Powstania jednak pozwalały zachować odrębność narodową, przekreślały drogę porozumienia się z zaborcami. W latach zaborów nie brakowało postaw pozytywistycznych sprowadzających się do budowania polskiego przemysłu, rozwijania rolnictwa, nauki, kultury narodowej, nowoczesnej myśli politycznej. Nie sposób przecenić w całym okresie rozbiorowym roli kultury narodowej. Ona wytwarzała silne więzy społeczne, zastępowała nieistniejące instytucje państwowe, budowała tożsamość narodową. Zasadą stawało się twierdzenie: nie dać się zniszczyć. Po klęsce powstania styczniowego i po klęsce Francji w 1870 roku Polacy popadli w stan przygnębienia, a nawet apatii. Ten stan odzwierciedlają słowa Wojciecha Dzieduszyckiego: "Mamy jakoś przetrwać - tośmy postanowili. W przyszłość nie patrzymy, zacięliśmy zęby i trwamy. Ale od szałów zachowaj nas Boże". Nowemu pokoleniu wchodzącemu w dojrzałe życie na przełomie XIX i XX wieku takie myślenie nie odpowiadało. Szukało ono odpowiedzi na pytanie o powinności Polaka. To pokolenie wskrzesiło idee walki wyzwoleńczej. Symbolem tej idei będzie Józef Piłsudski, szlachcic wychowany w kulcie powstania styczniowego, a także ideologii rewolucyjnej. Program Piłsudskiego oparty był na czynie zbrojnym i antyrosyjskości. Znalazł on oparcie w monarchii habsburskiej. W Galicji tworzono organizacje paramilitarne, które miały walczyć o niepodległość. Wierzono bowiem, że Polska odzyska niepodległość w wyniku wielkiej wojny ludów, która ogarnie Europę i przyniesie upadek państw zaborczych. Dla sprawy niepodległości Polski miała ona zasadnicze znaczenie. Przede wszystkim w wojnie starły się ze sobą zbrojne państwa zaborcze, przestało istnieć przymierze trzech państw, z którymi Polacy się zmagali. Wojna długotrwała i wyniszczająca musiała doprowadzić do osłabienia zaborców, co rokowało nadzieję na odzyskanie niepodległości. Wojna wywołała sprawę polską. Rządy zaborcze zabiegały o pozyskanie Polaków, zapowiadając utworzenie jakiejś państwowości. Wybuch wojny pobudził samych Polaków do działania, ożywił nadzieję na odzyskanie niepodległości. Wyrazem tego było powstanie bogatej publicystyki dotyczącej przyszłości Polski, jej kultury, gospodarki, miejsca w Europie. Rozwinęły działalność polskie organizacje polityczne, społeczne. W zaborczych armiach znalazło się trzy miliony Polaków walczących ze sobą. Zły los podzielił Polaków, ale stworzył szansę dla Polski. Tysiące młodych ludzi otrzymało broń i wyszkolenie wojskowe, zdobywało doświadczenie wojenne w obcych armiach. W sprzyjającej chwili tę masę ludzi można było skierować przeciw wrogowi i stworzyć z niej polską armię. więcej>>
|
|
Zespół redakcyjny...
"GŁOS ZNAD PREGOŁY" Archiwum
| Parafia | Kaliningrad | Stella Maris | Opoka | Mateusz | PAP |
| Aktualności | Konsulat RP | Pogoda w Kaliningradzie |
Ostatnia aktualizacja: 22.03.2001 r.
Mariusz Turbo